Yazılım | Örnek Uygulamalar | Destek | İletişim

 

LOGGER'ın topladığı verileri arzu edilen CSV formatına dönüştürülmesi ve e-posta ve FTP ile arzu edilen adreslere iletilmesi amacıyla hazırlanmış özel bir yazılımdır...

 

Frekans Kontrolü

Primer frekans kontrol sistem frekansının düşmesine veya yükselmesine tepki olarak ünite aktif çıkış gücünün artırılması veya azaltılması yoluyla sistem frekansının bir denge noktasına getirilmesini sağlayan bir sistemdir. Bu işlemin otomatikman gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Primer frekans kontrol hizmetinin gerektiğinde hernagi bir müdahale olmadan elektrik üretim tesisinin otomatik kontrol sistemi tarafından sürekli olarak yerine getirilmesi gerekmektedir.

Sistem frekansının istenen seviyede tutulabilmesi için frekans kontrolüne yönelik yan hizmetlerin, aşağıdaki şekilde gösterilen hiyerarşi içinde görevini yerine getirmesi lazımdır.

Yukarıdaki şekilden de görülebileceği gibi, primer frekans tepkisinin, herhangi bir frekans sapmasını takiben bir kaç saniye içinde başlaması gerekmektedir. Şebekede frekans sapmasına sebep olabilecek en yaygın durum, şebekeye bağlı bir jeneratörün devreden çıkmasıdır. Frekans sapmasını takiben eğer gerekirse birkaç dakika içinde primer kontrol mekanizmasının yedeği olan sekonder frekans kontrol devreye girmektedir.

Türkiye elektrik sisteminin UCTE sistemi ile entegrasyon hedefleri doğrultusunda UCTE standartlarının sağlanması için ve sistem güvenliği açılarından primer frekans kontrol hizmeti büyük önem teşkil etmektedir.

Şebeke yönetmeliğine göre kurulu gücü 50 MW ve üzerinde olan tüm üretim tesisleri primer frekans kontrolüne katılmak zorundadır. Kanal veya nehir tipi hidroelektrik üretim tesisleri, rüzgar, güneş, dalga ve gel-git enerjisine dayalı üretim tesisleribu yükümlülükten muaf tutulmuştur. Diğer yandan muaf olan bu üretim tesisleri de TEİAŞ tarafından uygun bulunması halinde primer frekans kontrolüne katılabilmektedir.

Frekans kontrolü faaliyetlerine katılan üretim tesislerinin toplam kurulu güçlerinin en az primer frekans kontrolüne katılım oranı seviyesinde sürekli olarak primer frekans kontrol rezerv miktarı sağlamakla yükümlüdürler. Primer frekans kontrolü katılım oranı başlangıçta kurulu güçlerinin %2'si olarak uygulanmaktadır. Primer frekans kontrol hizmeti sağlayan ünitelerin sistemdeki frekans sapmalarına göre aktif çıkış gücü değişimi aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi olmalıdır.

Üreticiler frekans kontrolü için ayırmış oldukları rezervleri başka bir piyasaya teklif edemez veya ikili anlaşmalar yoluyla satamazlar.

TEİAŞ Yan Hizmetler kapsamında frekans kontrol hizmeti sağlayan ünitelerden aşağıdaki verileri saniyelik bazda toplamalarını ve gerektiğinde TEİAŞ'a e-posta ve ftp ile sağlamalarını talep etmektedir:

• TARIH
• SAAT
• SIRA_NO
• FRE_HZ
• BRM_GUC_REF_DEG_MW
• BRM_AKT_CIK_GUCU_BRUTMW
• BRM_AKT_CIK_GUCU_NETMW
• BRM_SEK_MAK_MW
• BRM_SEK_MIN_MW
• BRM_DONEN_MAK_ULAS_GUC_MW
• BRM_DONEN_MIN_ULAS_GUC_MW
• BRM_GNCL_MAK_YUK_ALMA_MW/DK
• BRM_GNCL_MAKS_YUK_ATMA_MW/DK
• BRM_GNCL_KPR_MW/HZ
• BRM_SFK_REZ_MIK_MW
• BRM_PFK_REZ_MIK_MW
• AGC_AKT
• REF_GEC

FCMASTER yazılımının geliştirilme amacı, TEİAŞ'ın talep ettiği veri düzenleme ve TEİAŞ sunucularına aktarma işlemini gerçekleştirmektir.

Kaynaklar ve Siteler
Primer Frekans Kontrol Hizmetinin Uygulanmasına İlişkin El Kitabı
Primer Frekans Kontrolüne İlişkin Veri Kayıt Dosyası Esasları